زوال عقل، مجموعه ای از اختلالات مغزی است که به تدریج توانایی های شناختی، حافظه، زبان و توانایی های اجتماعی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری که عمدتا در سنین سالمندی بروز می کند، به دلیل تخریب سلول های عصبی در مغز ایجاد می شود. در ادامه به بررسی ابعاد مختلف این بیماری پرداخته می شود.
علائم بیماری دمانس چیست؟
علائم دمانس تدریجاً ظاهر شده و با پیشرفت بیماری شدت می یابد. از جمله علائم شایع آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلال حافظه: فراموشی رویدادهای اخیر، مشکل در یادآوری نام افراد و اشیاء، تکرار سوالات و داستان‌ها.
- مشکلات در زبان: دشواری در یافتن کلمات مناسب، استفاده از کلمات نادرست، اختلال در درک زبان نوشتاری و گفتاری.
- اختلال در تفکر و قضاوت: مشکل در حل مسائل ساده، کاهش توانایی در برنامه ریزی و سازماندهی، تغییرات در شخصیت و رفتار.
- مشکلات در جهت‌یابی: گم شدن در مکان‌های آشنا، مشکل در انجام کارهای روزمره.
- تغییرات در خلق و خو و رفتار: تحریک‌پذیری، اضطراب، افسردگی، بی‌تفاوتی و پرخاشگری.
ارائه خدمات تزریق و وصل سرم در منزل
[شبانه روزی+پرستار خانم و آقا] توسط تیم نبض اول
علت مرگ بیماران دمانس
علت مستقیم مرگ در بیماران دمانس، اغلب به دلیل عوارضی مانند عفونت‌های ریوی، ذات‌الریه، مشکلات تغذیه‌ای و بی‌حرکتی است که در مراحل پیشرفته بیماری رخ می‌دهد. این عوارض به دلیل تضعیف سیستم ایمنی بدن و کاهش توانایی فرد در مراقبت از خود ایجاد می‌شوند.
تفاوت دمانس و آلزایمر
آلزایمر شایع‌ترین نوع دمانس است، اما تمام انواع دمانس، آلزایمر نیستند. دمانس یک اصطلاح کلی است که به گروهی از بیماری‌ها اشاره دارد که باعث زوال عقل می‌شوند، در حالی که آلزایمر یک بیماری خاص است. سایر انواع دمانس شامل دمانس عروقی، دمانس لوئی بدی و دمانس فرونتوتمپورال می‌شود.
زوال عقل در جوانی چیست؟
زوال عقل معمولاً در افراد بالای 65 سال رخ می‌دهد، اما برخی از انواع دمانس ممکن است در سنین جوان‌تر نیز ظاهر شوند. زوال عقل در جوانی اغلب به دلایل ژنتیکی یا اختلالات متابولیکی ایجاد می‌شود.
مراحل بیماری دمانس فرونتوتمپورال
دمانس فرونتوتمپورال یک نوع نادر از دمانس است که سلول‌های عصبی در قسمت‌های جلویی و گیجگاهی مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری معمولاً در سنین 40 تا 60 سالگی بروز می‌کند. مراحل این بیماری عبارتند از:
- مرحله اولیه: تغییرات شخصیتی، کاهش قضاوت، مشکلات رفتاری و اجتماعی.
- مرحله میانی: مشکلات زبانی، اختلال در انجام کارهای روزمره، تغییرات شدید در رفتار.
- مرحله نهایی: وابستگی کامل به دیگران، از دست دادن توانایی‌های حرکتی و شناختی.
درمان دارویی دمانس در سالمندان
در حال حاضر درمانی برای درمان قطعی دمانس وجود ندارد، اما داروهایی برای کنترل علائم و کند کردن پیشرفت بیماری وجود دارند. این داروها شامل مهارکننده‌های کولین استراز و داروهای ضد روان‌پریشی هستند.
طول عمر بیماران دمانس
طول عمر بیماران دمانس به عوامل مختلفی از جمله نوع دمانس، سن بیمار، وضعیت سلامتی عمومی و درمان‌های دریافت شده بستگی دارد. به طور متوسط، طول عمر بیماران مبتلا به آلزایمر پس از تشخیص، 8 تا 10 سال است.
مرحله آخر دمانس
در مرحله آخر دمانس، بیماران به شدت وابسته به دیگران می‌شوند و توانایی انجام کارهای روزمره را از دست می‌دهند. علائم این مرحله شامل بی‌حالی، بی‌حرکتی، مشکلات تغذیه‌ای و عفونت‌های مکرر است.
مراقبت از بیماران مبتلا به دمانس
مراقبت از بیماران مبتلا به دمانس نیازمند صبر، درک و برنامه‌ریزی دقیق است. این مراقبت شامل ابعاد مختلفی از جمله مراقبت‌های فیزیکی، روانی، اجتماعی و محیطی می‌شود. برخی از مهم‌ترین جنبه‌های مراقبت از این بیماران عبارتند از:
- ایجاد محیطی امن و آشنا: محیط اطراف بیمار باید ساده، ایمن و آشنا باشد تا از گم شدن و بروز حوادث جلوگیری شود. استفاده از علائم و تصاویر برای شناسایی مکان‌ها و اشیاء می‌تواند مفید باشد.
- برقراری ارتباط موثر: با توجه به اختلالات زبانی، باید از جملات کوتاه و ساده استفاده کرد و با صبر و حوصله به سوالات بیمار پاسخ داد.
- تغذیه مناسب: تغذیه سالم و متعادل برای حفظ سلامت عمومی بیمار بسیار مهم است. کمک به بیمار در خوردن و نوشیدن و اطمینان از دریافت تمامی مواد مغذی ضروری است.
- فعالیت‌های ذهنی و جسمی: انجام فعالیت‌های ذهنی مانند بازی‌های ساده، خواندن و گوش دادن به موسیقی و همچنین فعالیت‌های فیزیکی سبک مانند پیاده‌روی کوتاه می‌تواند به حفظ توانایی‌های ذهنی و جسمی بیمار کمک کند.
- حمایت اجتماعی: ایجاد یک شبکه حمایتی قوی برای بیمار و خانواده او بسیار مهم است. حضور خانواده، دوستان و گروه‌های حمایتی می‌تواند به کاهش استرس و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند.
- مراقبت‌های پزشکی منظم: پیگیری منظم وضعیت سلامت بیمار و مراجعه به پزشک برای کنترل بیماری و درمان عوارض احتمالی ضروری است.
عوارض جانبی داروهای درمان دمانس
داروهای مورد استفاده برای درمان دمانس می‌توانند عوارض جانبی مختلفی داشته باشند که از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی از عوارض جانبی شایع این داروها عبارتند از:
- اختلالات گوارشی: تهوع، استفراغ، اسهال و یبوست
- سرگیجه و خواب‌آلودگی
- کاهش اشتها
- تغییرات در ضربان قلب
- مشکلات ادراری
- توهم و هذیان
برای کاهش عوارض جانبی داروها، بهتر است با پزشک مشورت کرده و دوز دارو و زمان مصرف آن را به دقت رعایت کرد.
نقش تغذیه در بیماری دمانس
تغذیه سالم و متعادل نقش مهمی در حفظ سلامت مغز و کاهش پیشرفت بیماری دمانس دارد. برخی از مواد غذایی که برای بیماران مبتلا به دمانس مفید هستند عبارتند از:
- ماهی‌های چرب: حاوی اسیدهای چرب امگا-3 که برای سلامت مغز مفید هستند.
- میوه‌ها و سبزیجات: سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی که به محافظت از سلول‌های مغز کمک می‌کنند.
- آجیل و دانه‌ها: حاوی ویتامین E و سایر مواد مغذی مفید برای مغز.
- چای سبز: حاوی ترکیباتی که به بهبود عملکرد مغز کمک می‌کنند.
همچنین، برخی مطالعات نشان داده‌اند که رژیم‌های غذایی مدیترانه‌ای و DASH می‌توانند خطر ابتلا به دمانس را کاهش دهند.
تحقیقات جدید در زمینه درمان دمانس
محققان در سراسر جهان به دنبال یافتن درمان‌های جدید و موثر برای بیماری دمانس هستند. برخی از حوزه‌های تحقیقاتی فعال عبارتند از:
- داروهای جدید: توسعه داروهایی که بتوانند روند پیشرفت بیماری را کند کرده یا متوقف کنند.
- درمان‌های سلولی: استفاده از سلول‌های بنیادی و سلول‌های عصبی برای ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده مغز.
- تحریک مغزی: استفاده از روش‌هایی مانند تحریک مغناطیسی مغز برای بهبود عملکرد مغز.
- عوامل خطر: شناسایی عوامل خطر ابتلا به دمانس و توسعه راهکارهایی برای کاهش این عوامل.
- تشخیص زودهنگام: توسعه روش‌های جدید برای تشخیص زودهنگام بیماری و شروع درمان در مراحل اولیه.
کامنتی ثبت نشده است