برای هر کسی که درگیر مراقبت طولانی مدت از یک بیمار یا سالمند است، آگاهی از نحوه درمان، پانسمان و زخم بستر در منزل ضروری است زیرا می تواند در پیشگیری از زخم بستر مفید باشد.
زخم بستر ها می توانند برای افرادی که مدت طولانی را در بستر سپری می کنند به یک وضعیت دردناک و تهدید کننده سلامت تبدیل شوند. خوشبختانه داشتن مقدار کمی دانش در مورد نحوه کنترل، درمان و پیشگیری از زخم بستر می تواند بیمار یا سالمند شما را از رنج غیر ضروری برهاند.
زخم بستر زخم های ناشی از فشار پوست هستند که به دلیل عدم تحرک، معمولاً در افراد سالمند و بستری های طولانی مدت به وجود می آیند. معمولاً در مناطقی از بدن ایجاد می شود که مقدار کمی بالش گذاشته شده است مخصوصاً بالای استخوان، معمولاً در ناحیه کمر، تیغه های شانه و لگن بیشتر دیده می شود. در بعضی از موارد، فقط دوازده ساعت بی تحرکی برای ایجاد یک زخم بستر کافی است. زخم بستر معمولا به دلیل کاهش خون رسانی طولانی مدت به مناطق تحت فشار پوست ایجاد می شود.
مرحله بندی پانسمان و زخم بستر در منزل
مرحله اول زخم بستر: در این مرحله پوست سالم است و کمی تغییر رنگ میدهد یا حساس و متورم می شود. در این مرحله با استفاده از صابون ملایم و لوسیون مرطوب کننده، پاکسازی ملایم پوست را انجام دهید.
مرحله دوم زخم بستر: مشخصه آن زخم کم عمق است که بافت به رنگ صورتی است و تاول هایی پر از مایع یا خون شفاف نیز بر روی پوست وجود دارد. زخم ها در این مرحله باید با آب شور یا پاک کننده ای که توسط پزشک تجویز شده، تمیز شوند. ژل ها و کرم های مخصوص یک یا دو بار در روز روی زخم کم عمق گذاشته می شوند و سپس با گاز پانسمان می شوند.
مرحله سوم زخم بستر: از یک زخم عمیق تر تشکیل شده است، که ممکن است تا چربی زیر جلدی گسترش یابد. زخم های عمیق اغلب به درمان های متعدد نیاز دارند. پایه زخم باید مرطوب نگه داشته شود، و این می تواند با همان کرم های استفاده شده برای زخم های مرحله دوم در صورت تمیز بودن زخم انجام شود. این موارد گاهی اوقات به درمان های دیگری از جمله بریدن بافت مرده یا استفاده از کرم هایی که به حل شدن زخم کمک می کنند، نیاز دارد. در این مرحله زخم عمیق است و باید پانسمان شود.
مرحله چهارم زخم بستر: زخم عمیقی که تا استخوان، تاندون یا عضله گسترش می یابد. زخمها در این مرحله اغلب تا زیر پوست و به سمت بافتهای عمیق تر گسترش می یابند. مشخصه های بافت مرده، دلمه یا ترکیبی از اینها است ممکن است. تمیز کردن بافت مرده در این زخم ها اغلب نیاز به با چاقوی جراحی یا قیچی دارد و می تواند توسط یک متخصص در خانه یا کلینیک انجام شود، اما اگر آسیب گسترده تر است و در نزدیکی روده یا سایر اندام های حیاتی قرار دارد پانسمان و زخم بستر در منزل فایده ای ندارد و نیاز به جراحی دارد.
نکاتی درباره پانسمان و زخم بستر در منزل
دائما بیمار یا سالمند را حرکت دهید: اول و مهمترین کار کاهش فشار روی ناحیه آسیب دیده است. موقعیتی را که بیمار یا سالمند شما در آن قرار دارد حداقل در هر دو ساعت تغییر دهید و او را بچرخانید.
از بالشتک های مخصوص استفاده کنید: از پد های فوم یا پشمی، بالش های مخصوص به روش هایی استفاده کنید که فشار را به طور متفاوتی در کل بدن توزیع می کند. از یک تشک مخصوص که مانند بالشتک است و از پوست آسیب پذیر محافظت می کند استفاده کنید. تشک های فوم، بادی و ژلی به طور خاص برای درمان زخم های فشار برای افراد مسن تولید شده اند.
زخم را تمیز کرده و پانسمان کنید: یکی دیگر از موارد مهم در پانسمان و زخم بستر در منزل این است که زخم ها را به طور صحیح تمیز کنید وبا لباس بپوشانید. برای جلوگیری از عفونت از صابون های ملایم و آب گرم برای تمیز کردن پوست آسیب دیده استفاده کنید. زخم ها را با محصولاتی که مخصوص مراقبت از زخم هستند و باعث کاهش رطوبت زخم می شوند تمیز کنید. اگر زخم بیش از حد ترشحات دارد نیاز است که به طور مکرر پانسمان را تعویض کنید.
پوست را چرب نگه دارید: از موضوعات مهم پانسمان و زخم بستر در منزل این است که رطوبت پوست را در حالت تعادل نگه دارید زیرا پوست خشک بیشتر مستعد زخم است. به ویژه پاها در معرض خشکی قرار دارند. برای کاهش اصطکاک پوست را به آرامی و به طور مداوم مرطوب کنید.
پوست را برای یافتن علائم زخم بستر بررسی کنید: یک مزیت دیگر چرب و مرطوب سازی منظم پوست سالمند یا بیمار، این است که فرصتی به وجود می آورد که بتوانید به طور مکرر پوست را از نظر وجود نواحی قرمز و گرم که ممکن است تبدیل به زخم فشار شوند بررسی کنید.
یک کرم ضد رطوبت استفاده کنید. پوست بسیار مرطوب هم خطر زخم بستر را افزایش میدهد زیرا با سرعت بیشتری تجزیه می شود. اگر هیچ نشانه ای از خشکی پوست وجود ندارد، برای محافظت در برابر رطوبت و تحریک، از پماد ضد رطوبت استفاده کنید.
سالمندان را به استفاده از رژیم غذایی سالم تشویق کنید: تغذیه خوب باعث افزایش ایمنی و بهبود زخم می شود زیرا باعث می شود به اندازه کافی مواد مغذی در گردش خون بدن وجود داشته باشد. بسیاری از پرستاران که پانسمان و زخم بستر در منزل را انجام می دهند به قدرت پروتئین در ترمیم بافت اشاره کرده اند. مصرف کافی پروتئین به بهبودی زخم کمک می کند.
سالمندان باید در تلاش برای داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم باشند. در حقیقت، بهینه سازی وضعیت تغذیه سالمندان مبتلا به زخم بستر برای اطمینان از موفقیت آمیز بودن درمان مهم است. برای افراد سالمندی که اختلالات متابولیکی مانند دیابت دارند، اهمیت یک رژیم غذایی سالم می تواند فراتر از بهبود زخم های بستر باشد. حرکات نرمشی، گردش خون را تقویت می کند و به جلوگیری از ایجاد زخم بستر كمك می كند. بنابراین در رابطه با پانسمان و زخم بستر در منزل اولین نکته این است که سعی کنید بیمار یا سالمند را از روی تخت بلند کنید و روی صندلی چرخدار بگذارید. البته باید دقت کرد که در اثر نشستن طولانی مدت روی صندلی چرخدار نیز ، ممکن است زخم های فشار در استخوان دنبالچه، ران، شانه ها یا پاشنه پا ایجاد شود، بنابراین تنوع در حرکت مهم است.
منابع :
- https://www.agingcare.com/articles/what-caregivers-need-to-know-about-bed-sores-203147.htm
- https://www.agingcare.com/articles/what-caregivers-need-to-know-about-bed-sores-203147.htm
- http://ctadvrc.org/wp-content/uploads/2017/08/CEU-Bedsores.pdf
- https://www.relias.com/blog/7-steps-to-prevent-pressure-sores
- https://share.upmc.com/2017/08/home-remedies-for-bedsores/