امروزه به طور گسترده تزریق خودسرانه سرم افزایش پیدا کرده و افراد با مشاهده اندک ضعفی در بدن با مراجعه به درمانگاه‌ها تقاضای تزریق سرم در منزل می‌کنند. توجه داشته باشید که تزریق سرم فقط برای بیمارانی تجویز می‌شود که باید داروی خاصی را از راه وریدی دریافت نمایند و یا افرادی که نمی‌توانند مایعات را به صورت خوراکی مصرف کنند. اما باید بدانیم که تزریق سرم بدون تجویز پزشک می‌تواند عواقب و ضررهایی را به دنبال داشته باشد. با این مقاله از سری مقالات نبض اول همراه باشید تا در مورد خطرات سرم زدن خودسرانه و بدون تجویز پزشک اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار دهیم.
سرم و کاربردهای آن
یکی از روش‌های درمان بیماران با شرایط خاص درمان درون وریدی یا IV است که به سه دسته درمانی کلویید‌ها، کریستالوییدها و فراورده‌های خونی (کیسه خون و پلاکت) تقسیم می‌شوند. ویال آلبومین نوعی کلویید است که از لحاظ اندازه ذرات، بین محلول و سوسپانسیون قرار دارد، روش درمان درون وریدی کریستالوییدها نیز انواع سرم را شامل شده و برای احیا تجویز می‌شوند. فراورده‌های خونی مانند پلاکت و کیسه خون نیز دسته سوم درمان‌های درون وریدی هستند.
انواع سرم
انواع سرم در سه دسته نمکی، قندی و سرم نمکی-قندی قرار می‌گیرند و سرم نمکی-قندی مخلوط مخلوطی از سدیم و دکستروز است.
عوارض سرم قندی و نمکی
بعد از سرم زدن حتما احساس خوبی خواهید‌داشت ولی دقت کنید که تزریق پیوسته سرم بدون تجویز پزشک علاوه بر اینکه هزینه دارد می‌تواند عوارض خطرناکی را نیز به همراه داشته باشد. تزریق سرم‌های ساده به خودی خود خطرناک نیست ولی در برخی درمانگاه‌ها از روی تجربه داروهایی مانند انواع ویتامین‌ها، آنتی بیوتیک‌ها و کورتون‌ها را به سرم می‌افزایند که ممکن است برای بعضی افراد مضر باشد. دلیل این امر این است که مصرف بدون دلیل آنتی بیوتیک فرد را دچار عوارض خطرناک مقاومت میکروبی و انواع اسهال می‌کند و تاثیری در بهبودی بیمار ندارد.
مصرف خودسرانه دگزامتازون که که از دسته داروهای کورتیکواسترویید‌ها و کورتون‌ها است در طولانی مدت می‌تواند فرد را با مشکلات پوکی استخوان، افزایش قند خون و فشارخون مواجه کند. در نتیجه نباید هیچ دارویی را بدون تجویز پزشک به سرم اضافه و تزریق کرد. در ادامه به برخی دیگر از عوارض سرم زدن زیاد اشاره می‌کنیم.
- اشتباهاتی که هنگام تزریق وریدی توسط افراد ناآگاه اتفاق می‌افتد.
- تزریق اشتباه سرم شست‌وشو به جای سرم وریدی
- تزریق سرم‌ها و محلول‌های وریدی که تاریخ مصرف آن‌ها گذشته است.
- عدم کنترل سرعت ورود مایع سرم به عروق که منجر به تورم رگ و محل سرم، کاهش شدید دمای بدن و ایجاد لرز می‌شود.
- تزریق اشتباه سرم قندی به بیمارانی که دیابت دارند.
موارد تجویز سرم توسط پزشک
تزریق سرم در مواردی چون تامین آب و الکترولیت در مسمومیت‌‌ها و خونریزی‌‌های داخلی و خارجی و تامین کالری بدن توسط پزشک تجویز می‌شود و در صورتی که بیمار هنگام خوردن و آشامیدن دچار تهوع نشود پزشک برای او تزریق سرم تجویز نمی‌کند.
در مورد افراد مبتلا به کرونا که به صورت خودسرانه اقدام به تزریق سرم می‌کنند باید توجه شود که اگر فرد سن بالایی داشته و یا دچار بیماری‌های زمینه‌ای خاص باشد مصرف خودسرانه سرم بدون دستور پزشک می‌تواند عوارض بسیار خطرناکی را متوجه بیمار کند.
در ادامه به موارد خاصی که پزشک مجاز به تجویز سرم است می‌پردازیم.
- بیمارانی که قادر به خوردن آب و مایعات نبوده و دچار اسهال و استفراغ شدید هستند.
- زمانی که راه سیستم گوارشی بیمار به دلیل عمل جراحی یا انسداد بسته شده‌باشد.
- هنگامی که حجم خون یا آب بدن بیمار به علت سوختگی با خونریزی به شدت پایین آمده باشد.
- سالمندانی که به دلیل مصرف بیش از حد داروهای مدر دچار کم آبی شدید بدن شده‌اند.
- افرادی که به علت مصرف قرص قند یا تزریق انسولین با مشکل کاهش انرژی و افت قند خون مواجه هستند.
- بیماران با شرایط خاص که فشار خون آن‌ها از مقدار طبیعی بسیار پایین‌تر است.
جمع بندی
در این مقاله انواع سرم را معرفی کردیم و اشتباهات و عوارضی که سرم زدن زیاد به دنبال دارد را بیان نمودیم همچنین گفتیم که در چه مواردی پزشک می‌تواند سرم تجویز کند. دقت کنید افرادی که اقدام به تزریق سرم می‌کنند باید از تجربه کافی در این زمینه برخوردار بوده و با نحوه تزریق و رگ‌گیری آشنایی کامل داشته باشند.
کامنتی ثبت نشده است