بارداری یکی از حساس ترین و شیرین ترین دوره های زندگی اکثر خانم ها است. بسیاری از افراد با شنیدن نام سونوگرافی، یاد بارداری می افتند. دلیل این موضوع نیز، حساسیت بالای این دوره و کنترل آسان دوره ی بارداری به کمک سونوگرافی می باشد.
سونوگرافی بارداری یکی از مهم ترین روش ها برای دریافت اطلاعات از وضع جنین و اطلاعات در رابطه با شرایط مادر است. در این مطلب قصد داریم تا بیشتر درباره ی سونوگرافی بارداری صحبت کنیم و بهترین زمان سونوگرافی برای دریافت اطلاعات حیاتی جنین را برای شما بیان کنیم، همچنین نبض اول اولین مجموعه آنلاین سونوگرافی در منزل می باشد که شما عزیزان می توانید از طریق شماره تماس های داخل وبسایت با کارناسان ارتباط برقرار نمایید و درخواست سونوگرافی در منزل خود را ثبت فرمایید.
آیا سونوگرافی در بارداری برای جنین مضر است ؟
شاید این سوال برای همه پیش آمده باشد اما باید در جواب به آن گفت با وجود اینکه برخی از پزشکان معاینه سونوگرافی امری غیرضروری و خطرناک می دانند، اما تا به حال هیچ گزارشی مبنی بر ضرر رساندن سونوگرافی به جنین ثبت نشده است.
چه اطلاعاتی از اولین سونوگرافی بارداری می‌شود دریافت کرد؟
- تشخیص و بررسی کیسه بارداری
یکی از اولین مشاهدات در اولین سونوگرافی بارداری، تشخیص کیسه ی بارداری است. کیسه بارداری را می‌توان در ابتدای هفته پنجم بارداری و یا سه هفته پس از لقاح مشاهده نمود. در صورتی که کیسه بارداری مشاهده نشود، می توان فهمید که تخمک گذاری در مادر با تأخیر انجام شده است. همچنین در صورتی که سطح هورمون HCG خون حدود ۱۱۰۰ باشد، پزشک دستور تکرار سونوگرافی می دهد. در صورتی که سطح هورمون HCG بالاتر از حد نرمال باشد اما کیسه بارداری تشکیل نشده باشد، این موضوع به این معناست که بارداری یا لانه گزینی خارج از رحم می باشد. - تشخیص جنین
برای تشخیص جنین باید سونوگرافی در هفته ششم بارداری انجام داد. اکثر سونوگرافیست ها ترجیح میدهند برای انجام این سونوگرافی، هفته ششم را انتخاب کنند و بسیاری دیگر هفته هشتم بارداری را مناسب برای این کار تشخیص می دهند. - مشاهدۀ ضربان قلب جنین
در اولین سونوگرافی بارداری، معمولاً ضربان قلب جنین به صورت یک نقطه چشمک زن کوچک مشاهده می‌شود. در بسیاری از سونوگرافی ها می توان در شش و نیم هفتگی به وضوح ضربان قلب جنین را مشاهده نمود.
بهترین زمان برای اولین سونوگرافی بارداری چه زمانی است؟
بهترین زمان برای اولین سونوگرافی، معمولاً هفته هفتم بارداری می باشد. در این هفته، ضربان قلب جنین قابل مشاهده است و همچنین می توان وضعیت جنین را به صورت کامل بررسی نمود. همچنین به کمک این سونوگرافی می توان با دقت بالایی تاریخ زایمان را مشخص نمود.
انواع سونوگرافی های بارداری:
- سونوگرافي ترانس واژينال : سونوگرافی ترانس واژینال یکی دیگر از روش های آسان و باسرعتی است که یک هفته زودتر از سونوگرافی عادی، قادر به تشخیص جنین یا کیسه بارداری می باشد. در این نوع سونوگرافی، یک پروب درون واژن و به صورت داخلی و با مثانه خالی وارد می شود و رحم مادر را مورد بررسی قرار می دهد.
- سونوگرافی استاندارد: در این نوع سونوگرافی بارداری معمولاً پروب به صورت کاملاً طبیعی بر روی شکم قرار می‌گیرد و وضعیت جنین را شرح می دهد.
- سونوگرافی اولتراسوند پيشرفته : اين نوع سونوگرافي بارداری بسیار شبيه به روش استاندارد است با این تفاوت که این روش برای افراد پرریسک به کمک پیشرفته ترین دستگاه انجام می شود.
- سونوگرافی دوپلر اولتراسوند : در این نوع سونوگرافی می توان به کمک تغییر مختصر در فرکانس امواج فرا صوتی که برخورد می‌کند و مجدداً بر می‌گردند، اکوی جریان خون را با فرکانس متفاوت و رنگ با طیف‌های مختلف روی مانیتور نمایش داد.
- سونوگرافي سه بعدي : در این نوع سونوگرافی از پروب با طراحي و نرم افزار خاص براي ايجاد تصوير سه بعدي از جنين می توان بهره برد . از این نوع سونوگرافی معمولا برای مشاهده ی صورت و حركات جنين در حاملگي استفاده می شود.
همچنین ما در سایت نبض اول به صورت مفصل معرفی سونوگرافی در منزل در دوران کرونا را تشریح نموده ایم و شما می توانید با مراجعه به قسمت بلاگ سایت آن را مطالعه فرمایید.
نتایج سونوگرافی در اوایل بارداری به چه صورت است؟
همانطور که در بالا اشاره کردیم، در اوایل بارداری سونوگرافی های واژینال از دقت بالاتری برخوردار می باشند و سونوگرافی های شکمی از دقت کمتری برخوردار می باشند. در سونوگرافی های شکمی ممکن است مراحل رشد جنین تا یک هفته یا چند هفته بعد از بارداری مشخص نشود. همچنین باید به این موضوع توجه داشته باشید، هر گونه عدم اطمینان در مورد تاریخ تخمک گذاری می تواند بر سونوگرافی در اوایل بارداری اولیه تاثیر زیادی بگذارد.
ساک بارداری خالی در سونوگرافی به چه معناست؟
برخی اوقات ممکن است سونوگرافی‌های اولیه نتایج نامشخصی را برای مادر ارائه دهد. برای مثال ممکن است خانمی هفت هفته باردار باشد و سونوگرافی ضربان قلب جنین را نشان ندهد. در این حالت پزشک ممکن است سونوگرافی دیگری را در هفته بعدی برای مادر تجویز کند. یا برای مثال در صورتی که نتیجه ی سونوگرافی یک کیسه بارداری خالی را نشان دهد، احتمالاً هنوز اوایل بارداری است. جنین بیش از حد کوچک است و تا حدود هفته ۵ بارداری در سونوگرافی دیده نمی‌شود. در چنین وضعی، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد تا سونوگرافی را یک هفته بعد دوباره تکرار کند. در چنین مواردی، نتایج سونوگرافی ممکن است نشان دهنده سقط جنین باشد یا حاملگی ممکن است هنوز طبیعی باشد. در صورتی که سونوگرافی بعدی نشان از پیشروی بارداری را دهد ، نتایج سونوگرافی های قبلی را می توان به مشکلات مرتبط با زمان تخمک گذاری مادر نسبت داد.
حال در صورتی که سونوگرافی بعدی پیشرفت غیرطبیعی را نشان داد، پزشک می تواند به طور قطعی سقط جنین را تشخیص دهد. اما معمولا پزشک براساس سونوگرافی اولیه در خصوص سقط جنین نظر نمی دهد.
چگونه نتایج hCG می تواند به تفسیر سونوگرافی بارداری کمک کند؟
همانطور که گفتیم، در صورت بروز هرگونه سوال در رابطه با سونوگرافی یا سقط جنین مرتبط بر سونوگرافی وجود داشته باشد، پزشک انجام یک سونوگرافی مجدد را چند روز یا یک هفته بعد برای مادر تجویز خواهد کرد. با وجود این گاهی اوقات حضور سایر اطلاعات تشخیصی می تواند به پزشک کمک کند تا نتایج سونوگرافی را بهتر بررسی کند.
مثلاً در صورتی که آزمایش مثبت بارداری یک روز پس از پریود از دست رفته و بر اساس نتایج آزمایش خون hCG انجام شده باشد و چهار هفته پس از آن، سونوگرافی پنج هفته حاملگی را نشان داده باشد، پزشک می تواند سقط جنین را تشخیص دهد.
همچنین در این زمان باید ضربان قلب جنین به کمک فاکتورهای اندازه گیری سونوگرافی مشخص شود. اما در صورت وجود نداشتن ضربان قلب جنین، پزشک می تواند سقط جنین را تشخیص دهد.
صدای ضربان قلب جنین در سونوگرافی به چه صورت است؟
بسیاری از خانم ها معتقدند، تپش قلب جنین در رحم مشابه صدای دویدن و تاخت رفتن اسب می باشد. همانطور که می داانید شنیدن ضربان قلب جنین برای اولین‌بار، بسیار جالب و هیجان‌انگیز است.
به طور نرمال ضربان قلب یک جنین سالم در رحم بین ۱۲۰ تا ۱۸۰ ضربه در دقیقه می باشد. ضربان قلبی که بسیار پرسرعت تر و یا کندتر از این رقم باشد گاهی ممکن است نشان‌دهندهٔ وجود یک مشکل قلبی در کودک باشد که البته آن را پزشک تعیین می‌کند و این اعداد و ارقام بیشتر یک آمار کلی است.
سونوگرافی در طول سه ماهه اول بارداری چه فاکتورهایی را نشان می دهد؟
- تایید بارداری
- بررسی ضربان قلب جنین
- تعیین تعداد جنین و بررسی فاکتور چند قلوزایی
- آنالیز جفت، رحم، تخمدان ها و دهانه رحم
- تعیین ناهنجاری های احتمالی در رشد جنین
- تعیین سن حاملگی نوزاد و تاریخ احتمال زایمان
- تشخیص حاملگی خارج رحمی یا احتمال سقط جنین
سونوگرافی در سه ماهه دوم و سوم بارداری چه کاربردی دارد؟
- تعیین جنسیت کودک
- تایید مرگ داخل رحمی
- تایید بارداری های متعدد
- اندازه گیری طول دهانه رحم
- بررسی وضعیت تنفسی جنین
- کنترل سطح مایعات آمنیوتیک
- کنترل رشد و وضعیت جنین (بریک، عرضی، سفالیک یا بهینه)
- تشخیص مشکلات تخمدان ها یا رحم مانند تومورهای حاملگی
- برای غربال گری نقایص هنگام تولد، مانند اسپینا بیفیدا یا نقایص قلب
- بررسی خصوصیات سندرم داون
- برای بررسی مشکلات، مانند جفت پرویا و کندگی جفت
- غربال گری، ارزیابی جنین از نظر سلامتی و احتمال ابتلا جنین به بیماری
فاکتورهای اندازه گيری در سونوگرافی برای تعیین سلامت و سن دقیق جنين
- BPD به معنای قطر بين دو استخوان گيجگاهي جمجمه جنين می باشد.
- HC به معنای محيط دور سر جنين است.
- AC به معنای محيط دور شکم جنين است.
- FL به معنای طول استخوان ران جنین است.
- CRL به معنای قد نشسته جنین است. معمولاً CRL قابل‌قبول براي اندازه‌گيري NT در ايران ۸۱- ۳۹ ميليمتر می باشد.
- NT به معنای اندازه چين پشت گردن جنين که براي تست هاي سلامت جنين حائز اهميت است وبايد دقيق باشد. مقدارنرمال این فاکتورNT با CRL حدود۳۹ ميليمتر،۲/۱ ميليمتر وبا CRL حدود۸۱ ميليمتر،۱/۲ ميليمتر می باشد.
اکو قلب جنین و اکوکاردیوگرافی جنینی چیست و چه تفاوتی با سونوگرافی دارد؟
یکی از مهم ترین راهه ها برای تشخیص بیماری های قلبی جنین، اکو قلب می باشد. به طور کلی اکو قلب جنین یکی از مهم ترین روش های تشخیص بیماری‌های مادرزادی قلبی به حساب می آید. تا فرآیند انجام اکوی قلب جنین بسیار مشابه سونوگرافی است. این فرآیند معمولا پس از هفته ۱۷ بارداری بین هفته۱۸تا ۲۴ انجام می شود .
نکات پایانی در رابطه با آزمایش های سونوگرافی در دوران بارداری:
- سونوگرافی های بارداری ، تنها برای ارزیابی رشد جنین و تعیین مشکلات ناهنجاری در آن مجاز می باشد.
- مدت زمان قرار گیری در معرض انرژی های دخیل در سونوگرافی باید کم تر از ۴۰ دقیقه انجام گیرد.
- حتی الامکان باید از آزمایشات سونوگرافی داپلر، ۳D و ۴D خودداری کنید، مگر در صورت تجویز پزشک و ضرورت بالای این نوع آزمایش ها.