دوپاریتال یا BPDدر سونوگرافی جنین چیست؟ سایر اندازه‌گیری‌های کلیدی
والدین منتظر، برای اطمینان از سلامت و رشد مناسب جنین خود، تحت معاینات مختلفی قرار می‌گیرند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها سونوگرافی بارداری است. در طول سونوگرافی، اندازه‌گیری‌هایی انجام می‌شود تا از رشد طبیعی و صحیح جنین اطمینان حاصل شود. از جمله این اندازه‌گیری‌ها، ضربان قلب جنین ثبت و بررسی می‌شود، اندام‌ها از نظر اندازه و عملکرد مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و قطر دوپاریتال (BPD) نیز اندازه‌گیری می‌شود. قطر دوپاریتال نشان‌دهنده قطر جمجمه جنین از یک استخوان آهیانه (پاریتال) تا استخوان آهیانه دیگر است و به همراه سایر اندازه‌گیری‌ها برای تخمین وزن جنین و سن بارداری استفاده می‌شود.
تصور کنید یک نخ را بردارید، یک سر آن را روی بالای گوش راست و سر دیگر را روی بالای گوش چپ قرار دهید و آن را روی بالای سر خود بگذارید. طول این نخ می‌تواند یک تصور کلی از قطر دوپاریتال (BPD) به شما بدهد. متخصص سونوگرافی این اندازه‌گیری را هنگام مشاهده جنین در حال رشد روی صفحه کامپیوتر و با استفاده از ابزارهای اندازه‌گیری دیجیتال انجام می‌دهد.
(BPD) در سونوگرافی جنین چیست؟
قطر دوپاریتال (BPD) یکی از اندازه‌گیری‌هایی است که در طول سونوگرافی آنومالی هم انجام می‌شود. این اندازه‌گیری در معاینات روتین انجام شده و فاصله بین دو طرف جمجمه را نشان می‌دهد. هدف از این اندازه‌گیری کمک به پزشکان و متخصصان برای تخمین بهتر وزن و سن بارداری جنین و همچنین ارزیابی رشد و تکامل او است.
اندازه نرمال دیامتر یا BPD چیست؟
اندازه نرمال قطر دوپاریتال (BPD) در جنین بسته به سن بارداری متفاوت است. به طور کلی:
در حدود هفته 13 بارداری، عدد نرمال bpd در سونوگرافی معمولاً حدود 2.4 سانتی‌متر است.
در هفته 20 بارداری، این اندازه به حدود 4.4 تا 5 سانتی‌متر می‌رسد.
در هفته 32 بارداری، BPD معمولاً حدود 8 سانتی‌متر است.
| هفته بارداری | اندازه نرمال BPD (سانتی‌متر) |
| 12 | 2.0 – 2.2 |
| 13 | 2.4 – 2.5 |
| 14 | 2.7 – 2.8 |
| 15 | 3.0 – 3.1 |
| 16 | 3.4 – 3.5 |
| 17 | 3.8 – 3.9 |
| 18 | 4.2 – 4.3 |
| 19 | 4.6 – 4.7 |
| 20 | 4.9 – 5.0 |
| 24 | 6.0 – 6.2 |
| 28 | 7.2 – 7.4 |
| 32 | 8.0 – 8.2 |
| 36 | 8.6 – 8.8 |
| 40 | 9.0 – 9.3 |
اندازه نرمال bpd جنین پسر و دختر ممکن است گاها باهم تفاوت داشته باشد. این عدد در جنین پسر کمی بیشتر است اما این اختلاف بسیار کم است و به صورت علمی نمی‌تواند به تشخیص جنسیت کمک کند یا عدد خاصی ندارد که اگر این اندازه بود پس جنین پسر است.
اهمیت اندازه‌گیری قطر دوپاریتال (BPD)
اندازه‌گیری BPD در دوران بارداری از چند جهت اهمیت دارد:
- بررسی رشد جنین: اندازه‌گیری BPD به همراه سایر پارامترهای جنینی برای ارزیابی رشد و تکامل طبیعی جنین انجام می‌شود. افزایش منظم این مقدار نشان‌دهنده رشد طبیعی است، در حالی که هرگونه انحراف می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات بالقوه باشد.
- تخمین سن بارداری: با استفاده از BPD، می‌توان سن بارداری جنین را با دقت بالایی تخمین زد. این اطلاعات برای برنامه‌ریزی مراقبت‌های بارداری و تعیین زمان زایمان بسیار مفید است.
- بیومتری جنینی: BPD بخشی از مجموعه‌ای از اندازه‌گیری‌ها تحت عنوان بیومتری جنینی است که شامل ارزیابی سن بارداری، رشد و سلامت کلی جنین می‌شود. سایر پارامترهای این مجموعه شامل دور شکم (AC) و طول استخوان ران (FL) هستند.
همچنین بخوانید: ریزترین علایم صددرصدی بارداری در هفته اول
اگر BPD خارج از محدوده نرمال باشد به چه معنی است؟
اگر نتایج اندازه‌گیری BPD جنین شما خارج از محدوده نرمال باشد، پزشک ممکن است آزمایش‌های بیشتری را توصیه کند. به‌عنوان مثال:
- اندازه BPD کمتر از حد معمول: اگر این اندازه‌گیری کوچکتر از حد نرمال باشد، ممکن است نشان‌دهنده محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR) یا صاف‌تر بودن غیرطبیعی سر جنین باشد.
- اندازه BPD بزرگ‌تر از حد انتظار: اگر این اندازه‌گیری بیشتر از حد معمول باشد، ممکن است به وجود مشکلاتی مانند دیابت بارداری اشاره کند.
BPD پایین می‌تواند نشان‌دهنده نیاز به پایش بیشتر رشد سر جنین باشد. یکی از نگرانی‌ها در این موارد می‌تواند میکروسفالی باشد، به‌ویژه در زنانی که احتمال مواجهه با ویروس زیکا را داشته‌اند. اگر مقدار BPD دو انحراف معیار کمتر از میانگین باشد، سر جنین بیش از حد صاف در نظر گرفته می‌شود و میکروسفالی مشکوک است.
میکروسفالی معمولاً با نشانه‌های دیگری همچون ظاهر سر و سایر اندازه‌گیری‌ها همراه است.
مهم! میکروسفالی یک ناهنجاری نادر است که در آن سر نوزاد کوچکتر از حد طبیعی برای سن و جنس او است. این وضعیت معمولاً به دلیل رشد غیرطبیعی مغز در دوران بارداری یا پس از تولد رخ می‌دهد.
بر اساس توصیه‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، زنانی که احتمال ابتلا به ویروس زیکا یا مواجهه با آن را دارند، باید هر سه تا چهار هفته یکبار سونوگرافی در منزل انجام دهند تا رشد و سلامت جنین به‌دقت بررسی شود.
HC، FL و AC در سونوگرافی چیست؟
در سونوگرافی غربالگری جنین و سونوگرافی های استاندارد بارداری اندازه‌گیری‌های دیگری نیز انجام می‌شود تا رشد و تکامل جنین ارزیابی شود. این اندازه‌گیری‌ها شامل دور سر (HC)، طول استخوان ران (FL) و دور شکم (AC) هستند که همان بیومتری جنین هستند. هر یک از این اندازه‌گیری‌ها اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت و رشد جنین ارائه می‌دهند.
HC (دور سر) در سونوگرافی
دور سر نشان‌دهنده محیط سر جنین است و برای ارزیابی کلی اندازه سر استفاده می‌شود.
این اندازه‌گیری برای پایش رشد مغز و شناسایی ناهنجاری‌های احتمالی در رشد سر اهمیت زیادی دارد و همراه با BPD، دور سر به تخمین دقیق سن بارداری کمک می‌کند. اندازه‌گیری منظم HC در طول بارداری اطمینان می‌دهد که سر جنین با نرخ طبیعی در حال رشد است، که برای سلامت کلی جنین ضروری است.
FL در سونوگرافی جنین چیست؟
FL یا طول استخوان ران نشان‌دهنده اندازه بلندترین استخوان بدن جنین است. اندازه‌گیری طول ران، تصویری واضح از رشد اسکلت و رشد کلی جنین ارائه می‌دهد.
FL در تخمین طول و وزن جنین که از شاخص‌های کلیدی سلامت جنین هستند، بسیار مهم است. همچنین به تخمین سن جنین یا EW کمک می کند و یکی از شاخص‌های مهم آن است. FL در سونوگرافی جنین هفته 14 ام 1.5 سانتی متر خواهد بود و تا رشد کامل جنین به 7.8 سانتی متر می‌رسد.
مقادیر غیرطبیعی FL ممکن است نشانه محدودیت رشد یا سایر مشکلات رشدی باشد که نیاز به بررسی بیشتر دارد.
بیشتر بخوانید: تفاوت جنین دختر و پسر در سونوگرافی هفته دوازدهم
AC در سونوگرافی جنین چیست؟
AC در سونوگرافی جنین یا دور شکم، نشان‌دهنده محیط شکم جنین است. این اندازه‌گیری شاخص مهمی از تغذیه و رشد جنین است، زیرا اندازه شکم منعکس‌کننده رشد اندام‌های حیاتی مانند کبد، معده و روده‌ها است. دور شکم اغلب در ترکیب با HC و FL برای تخمین وزن جنین و شناسایی ناهنجاری‌های رشدی احتمالی استفاده می‌شود. عدم تناسب در AC، چه بیش از حد بزرگ یا کوچک باشد، می‌تواند به مشکلاتی مانند دیابت بارداری یا محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR) اشاره کند.
اندازه نرمال FL، AC، HC و Bpd
| هفته بارداری | BPD (میلی‌متر) | HC (میلی‌متر) | AC (میلی‌متر) | FL (میلی‌متر) |
| 12 | 21 | 85 | 60 | 9 |
| 13 | 25 | 95 | 73 | 12 |
| 14 | 28 | 110 | 85 | 15 |
| 15 | 32 | 125 | 100 | 18 |
| 16 | 35 | 140 | 115 | 21 |
| 17 | 38 | 155 | 130 | 24 |
| 18 | 42 | 170 | 145 | 27 |
| 19 | 45 | 185 | 160 | 30 |
| 20 | 48 | 200 | 175 | 33 |
| 21 | 52 | 220 | 190 | 36 |
| 22 | 55 | 235 | 205 | 39 |
| 23 | 58 | 250 | 220 | 42 |
| 24 | 62 | 265 | 235 | 45 |
| 25 | 65 | 280 | 250 | 48 |
| 26 | 68 | 295 | 265 | 51 |
| 27 | 72 | 310 | 280 | 54 |
| 28 | 75 | 325 | 295 | 57 |
| 29 | 78 | 340 | 310 | 60 |
| 30 | 81 | 355 | 325 | 62 |
| 31 | 84 | 370 | 340 | 65 |
| 32 | 87 | 385 | 355 | 67 |
| 33 | 90 | 400 | 370 | 69 |
| 34 | 93 | 415 | 385 | 71 |
| 35 | 96 | 430 | 400 | 73 |
| 36 | 98 | 445 | 415 | 75 |
| 37 | 100 | 460 | 430 | 77 |
| 38 | 102 | 475 | 445 | 79 |
| 39 | 104 | 490 | 460 | 81 |
| 40 | 106 | 505 | 475 | 83 |
اندازه‌گیری‌های بیومتریک مانند طول کرون-رامپ (CRL) در مراحل ابتدایی بارداری به راحتی با سونوگرافی واژینال قابل اندازه‌گیری هستند و معمولاً برای تخمین سن حاملگی و تایید تاریخ بارداری استفاده می‌شوند. اما اندازه‌گیری‌های دقیق‌تری مانند محیط سر (HC)، محیط شکم (AC) و طول استخوان ران (FL) معمولاً در سونوگرافی‌های بعدی (حدود ۱۰-۱۴ هفته یا بیشتر) که جنین به اندازه کافی رشد کرده است، قابل انجام هستند. نبض اول کلیه خدمات پزشکی مانند پانسمان زخم در منزل، تزریق سرم در منزل و ویزیت پزشک در منزل را به صورت شبانه روزی به تمام نواحی تهران و کرج ارائه می‌دهد. برای دریافت این خدمات با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا بیومتری جنین می‌تواند جنسیت را پیش‌بینی کند؟
سونوگرافی‌های تعیین جنسیت معمولاً بین هفته‌های 18 تا 20 بارداری انجام می‌شوند، زمانی که آناتومی جنین به اندازه‌ای توسعه یافته که به‌طور دقیق قابل مشاهده باشد. با این حال، بیومتری جنین نیز می‌تواند در مراحل اولیه‌تر جنسیت را پیش‌بینی کند. جنین‌های دختر و پسر الگوهای رشدی متفاوتی در اندازه‌هایی مانند طول سرینی-تاجی (CRL) و محیط دور سر (HC) دارند. دقت این پیش‌بینی‌ها با افزایش سن بارداری بیشتر می‌شود. معمولاً جنسیت را می‌توان زمانی تعیین کرد که طول سرینی-تاجی (CRL) حداقل 60 میلی‌متر باشد. اگر این اندازه کمتر از 60 میلی‌متر باشد، پیش‌بینی دقیق جنسیت ممکن نیست.
آیا سونوگرافی زودهنگام اندازه‌گیری‌های بیومتریک جنین را نشان می‌دهد؟
معمولاً اولین معاینه سونوگرافی بین ۱۰ تا ۱۴ هفته انجام می‌شود تا اندازه جنین ارزیابی شود، از عدم وجود مشکلات بارداری اطمینان حاصل شود و آناتومی جنین بررسی گردد. با این حال، غربالگری‌های سونوگرافی زودهنگام نیز بسیار رایج هستند و اغلب در هفته‌های ۶-۷ بارداری انجام می‌شوند. این اسکن‌های زودهنگام ممکن است اندازه‌گیری‌های کاملی از محیط سر (HC)، محیط شکم (AC) و طول استخوان ران (FL) نداشته باشند، اما طول کرون-رامپ (CRL) را اندازه‌گیری می‌کنند. این سونوگرافی‌ها همچنین برای تخمین سن حاملگی و تایید تاریخ باروری اهمیت دارند. داده‌های اضافی بیومتریک جنین با رشد جنین و گذشت زمان بیشتر قابل مشاهده می‌شوند.
منابع:
کامنتی ثبت نشده است