آمپول کتورولاک برای چیه؟ کاربرد، عوارض و نحوه مصرف آن

آمپول کتورولاک برای چیست؟
کتورولاک یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) برای تسکین کوتاهمدت دردهای متوسط تا شدید است و نباید بیش از ۵ روز، برای دردهای خفیف یا برای دردهای مزمن (طولانیمدت) مصرف شود. دوزهای اولیه کتورولاک از طریق تزریق وریدی (درون رگ) یا عضلانی (درون عضله) در بیمارستان یا مطب پزشک به شما داده میشود. پس از آن، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که درمان شما را با قرص کتورولاک ادامه دهد. شما باید مصرف قرص کتورولاک را در روز پنجم پس از دریافت اولین تزریق متوقف کنید. اگر پس از ۵ روز همچنان درد دارید یا درد شما با این دارو کنترل نمیشود، با پزشک خود مشورت کنید. کتورولاک ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند، بهویژه در صورت مصرف نادرست. این دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. از مصرف مقدار بیشتر یا دفعات بیشتر از حد تجویز شده خودداری کنید. در ادامه این مطلب تمامی نکات مصرف کترولاک و عوارض احتمالی و تداخلات دارویی آن را شرح میدهیم.
در صورتی که پزشک برای شما مصرف آمپول کتورولاک را تجویز کرده است برای انجام تزریقات در منزل میتوانید با نبض اول تماس بگیرید.
کاربردهای آمپول کتورولاک
آمپول کترولاک با مهار آنزیم سیکلوکسیژناز (COX) در بدن، تولید پروستاگلاندینها را کاهش میدهد. پروستاگلاندینها مواد شیمیایی هستند که در واکنشهای التهابی، درد و تب نقش دارند. با کاهش تولید این مواد، کتورولاک میتواند التهاب و درد را کاهش دهد. کاربرد این دارو برای تسکین دردهای شدید تا متوسط مانند دردهایی که پس از عمل جراحی، دندانپزشکی یا سنگ کلیه تجربه میکنیم است. گاها این دارو جایگزینی برای مسکنهای مخدر هستند و در شرایطی که مسکنهای افیونی نیاز به کنترل یا جایگزینی دارند امپول کترولاک تجویز میشود. کترولاک را بیش از 5 روز نمیتوان مصرف کرد بنابراین برای دردهایی که طولانی مدت هستند کاربردی ندارد.
به دلیل مسکن بودن این دارو، گاها برای کاهش درد پریودی استفاده میشود که دوز و مصرف آن به شدت در بستگی دارد، اما نکته مهم این است که این دارو بهترین درمان برای کاهش درد پریود نیست و مصرف طولانی مدت آن می تواند آسیبهای کلیوی یا خونریزی معده به همراه داشته باشد. دردهای مزمن و طولانی مدت که هرماه اتفاق میافتند را بهتر است با کترولاک رفع نکتید.
مقایسه کتورولاک با مورفین و کورتون
ویژگی | کتورولاک | مورفین | کورتون (استروئیدها) |
نوع دارو | ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) | مخدر (افیونی) | استروئیدی (کورتیکواستروئید) |
مکانیسم اثر | مهار پروستاگلاندینها (کاهش التهاب و درد) | اثر بر گیرندههای اوپیوئیدی در مغز (تسکین درد شدید) | کاهش التهاب و سرکوب سیستم ایمنی |
موارد استفاده | دردهای متوسط تا شدید (کوتاهمدت) | دردهای شدید و مزمن، دردهای پس از جراحی | درمان التهابهای مزمن، بیماریهای خودایمنی، آرتریت |
اثرات جانبی | خونریزی گوارشی، مشکلات کلیوی، افزایش خطر سکته | وابستگی، خوابآلودگی، تهوع، یبوست | افزایش وزن، افزایش قند خون، فشار خون بالا، تضعیف سیستم ایمنی |
اعتیاد و وابستگی | ندارد | دارد (وابستگی فیزیکی و روانی) | ندارد |
مدت اثر | کوتاهمدت (تا ۵ روز) | بلندمدت (برای دردهای مزمن) | متوسط تا طولانیمدت (بسته به نوع درمان) |
راههای مصرف | تزریق عضلانی یا وریدی، قرص | تزریق، قرص، شربت | قرص، تزریق، کرم، اسپری |
خطرات مصرف طولانیمدت | مشکلات گوارشی، کلیوی | وابستگی، مسمومیت (در مصرف زیاد) | بیماری های قلبی، گوارشی، پوکی استخوان، دیابت |
عوارض آمپول کترولاک
برای مصرف امپول کترولاک نیاز به تجویز حتمی پزشک دارید. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند کتورولاک ممکن است باعث زخم، خونریزی یا ایجاد سوراخ در معده یا روده شوند. این مشکلات ممکن است در هر زمانی طی درمان ایجاد شوند، بدون علائم هشداردهنده رخ دهند و حتی منجر به مرگ شوند. خطر این عوارض در افرادی که برای مدت طولانی از NSAIDs استفاده میکنند، سن بالایی دارند، وضعیت سلامتی نامناسبی دارند یا هنگام مصرف کتورولاک مقدار زیادی الکل مینوشند، بیشتر است.
به پزشک خود اطلاع دهید اگر هر یک از داروهای زیر را مصرف میکنید:
- داروهای ضدانعقاد خون (“رقیقکنندههای خون”) مانند وارفارین (Coumadin, Jantoven)
- آسپرین
- استروئیدهای خوراکی مانند دگزامتازون، متیل پردنیزولون (Medrol) و پردنیزون (Rayos)
- مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند سیتالوپرام (Celexa)، فلوکستین (Prozac, Sarafem, Selfemra, در ترکیب Symbyax)، فلووکسامین (Luvox)، پاروکستین (Brisdelle, Paxil, Pexeva) و سرترالین (Zoloft)
- مهارکنندههای بازجذب سروتونین و نوراپینفرین (SNRIs) مانند دسوونلافاکسین (Khedezla, Pristiq)، دولوکستین (Cymbalta) و ونلافاکسین (Effexor XR)
- در هنگام مصرف کتورولاک از مصرف آسپرین یا سایر NSAIDs مانند ایبوپروفن (Advil, Motrin) و ناپروکسن (Aleve, Naprosyn) خودداری کنید. همچنین، اگر سابقه زخم یا خونریزی در معده یا روده داشتهاید یا دارید، پزشک خود را مطلع سازید.
اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، مصرف کتورولاک را متوقف کرده و فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- درد معده
- سوزش سر دل
- استفراغ خونی یا استفراغی که شبیه تفاله قهوه باشد
- وجود خون در مدفوع
- مدفوع سیاه و قیریشکل
اشکال داروییه کتورولاک
شکل دارویی | کاربرد | دوز معمول | حداکثر مدت مصرف |
آمپول (تزریقی IV/IM) | کنترل دردهای شدید، معمولاً پس از جراحی | تزریق عضلانی (IM): 60 میلیگرم یکبار یا 30 میلیگرم هر 6 ساعت (حداکثر 120 میلیگرم در روز) تزریق وریدی (IV): 30 میلیگرم یکبار یا 15 میلیگرم هر 6 ساعت (حداکثر 60 میلیگرم در روز) |
حداکثر 5 روز |
قرص خوراکی | ادامه درمان پس از تزریق اولیه، برای دردهای متوسط تا شدید | 10 میلیگرم هر 4 تا 6 ساعت (حداکثر 40 میلیگرم در روز) | حداکثر 5 روز |
قطره چشمی | کاهش التهاب و درد چشم بعد از جراحی | 1 قطره در چشم مبتلا، هر 6 تا 8 ساعت | بسته به تجویز پزشک |
مدت زمان اثر امپول کتورولاک
امپول کترولاک عموما تا 30 دقیقه بعد از مصرف باعث تسکین درد میشود. اما اثر آن موضعی است و پس از 4 تا 6 ساعت از بین میرود. بنابراین برای دردهای طولانی مدت درمان مناسبی نیست. همچنین بیش از 5 روز مصرف پشت هم آن شدیدا ممنوع است.
نحوه مصرف امپول کترولاک
آمپول کتورولاک 30 هم به صورت وریدی و هم به صورت عضلانی قابل مصرف است. همچنین قرص آن موجود است که در صورت تشخیص دکتر از آن استفاده خواهید کرد. همچنین قطره چشم کتورولاک برای درمانهای چشم پزشکی و عمل بینایی ممکن است تجویز شود. برای دوز 15 یا 30 میلی گرم از راه تزریق عضلانی انجام میشود و یا 4 بار در روز به فصله 6 ساعت از راه وریدی. همچنین ممکن است پزشک 1 دوز 60 میلی گرمی را از راه تزریق عضلانی برای شما تجویز کند. سن بیمار، بیماری های پیش زمینهای و شدت درد در نحوه مصرف کتورولاک بسیار موثر است.
کتورولاک در شرایط خاص، مانند درد ناشی از عمل جراحی یا سرطان به شکل تزریق سرم در منزل یا بیمارستان میشود که مستقیما وارد خون شده و تاثیرگذاری شدیدتری داشته باشد.
نکته مهم: خطرات سرم زدن خودسرانه و بدون تجویز پزشک
موانع مصرف آمپول کترولاک
- افراد با سابقه زخم معده یا خونریزی گوارشی: کتورولاک خطر خونریزی معده و زخم را افزایش میدهد و برای کسانی که سابقه این مشکلات را دارند، مناسب نیست.
- افراد مبتلا به مشکلات کلیوی: این دارو میتواند باعث نارسایی کلیوی یا تشدید مشکلات کلیوی شود، بهویژه در افراد مسن یا کسانی که از قبل بیماری کلیوی دارند.
- افراد با مشکلات قلبی یا عروقی: افرادی که سابقه حمله قلبی، سکته مغزی، فشار خون بالا، نارسایی قلبی یا مشکلات انعقادی دارند، نباید این دارو را مصرف کنند.
- زنانی که در سهماهه سوم بارداری هستند: کتورولاک ممکن است باعث تأخیر در زایمان، بسته شدن زودرس مجرای شریانی جنین و مشکلات دیگر شود. در صورتی که حتی ریزترین علائم بارداری را مشاهده کردید قبل از مصرف با پزشک در میان بگذارید.
- مادران شیرده: این دارو ممکن است از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود و به او آسیب برساند.
- افرادی که به داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) حساسیت دارند: اگر فردی به داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک یا آسپرین حساسیت دارد، نباید کتورولاک مصرف کند.
- افراد با مشکلات خونریزی یا مصرفکنندگان داروهای رقیقکننده خون: این دارو خطر خونریزی را افزایش میدهد، بنابراین افرادی که از داروهای ضدانعقاد خون مانند وارفارین یا داروهای مشابه استفاده میکنند، نباید از کتورولاک استفاده کنند.
- کودکان زیر ۱۷ سال: مصرف کتورولاک برای کودکان توصیه نمیشود، مگر در شرایط خاص تحت نظر پزشک.
- افرادی که الکل مصرف میکنند: مصرف الکل همراه با کتورولاک خطر زخم یا ورم معده و خونریزی گوارشی را افزایش میدهد.
تداخلات دارویی کترولاک
در صورتی که هریک از داروهای زیر را مصرف میکنید یا بیماری پیش زمینه ای دارید، حتما با پزشک خود مطرح کنید.
- داروهای ضدانعقاد خون (رقیقکنندههای خون) و ضدپلاکتی
وارفارین (Coumadin, Jantoven)، هپارین، ریواروکسابان (Xarelto)، آپیکسابان (Eliquis)
آسپرین و سایر داروهای ضدپلاکتی مانند کلوپیدوگرل (Plavix)
افزایش خطر خونریزی داخلی و گوارشی - سایر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
ایبوپروفن (Advil, Motrin)، ناپروکسن (Aleve, Naprosyn)، دیکلوفناک، سلکوکسیب (Celebrex)
مصرف همزمان با این داروها خطر زخم معده، خونریزی و مشکلات کلیوی را افزایش میدهد. - استروئیدهای خوراکی (کورتیکواستروئیدها)
پردنیزون (Rayos)، دگزامتازون، متیلپردنیزولون (Medrol)
افزایش خطر زخم معده و خونریزی گوارشی - داروهای ضدافسردگی (SSRIs و SNRIs)
سیتالوپرام (Celexa)، فلوکستین (Prozac, Sarafem, Selfemra)، سرترالین (Zoloft)، دولوکستین (Cymbalta)، ونلافاکسین (Effexor XR)
افزایش خطر خونریزی داخلی و گوارشی - داروهای دیورتیک (ادرارآور)
فوروزماید (Lasix)، هیدروکلروتیازید (HCTZ)
کاهش اثر دیورتیکها و افزایش خطر نارسایی کلیوی - داروهای فشار خون (مهارکنندههای ACE و ARBs)
انالاپریل (Vasotec)، لیزینوپریل (Prinivil, Zestril)، لوزارتان (Cozaar)، والزارتان (Diovan)
کاهش اثر این داروها و افزایش خطر آسیب کلیوی - لیتیوم
افزایش سطح لیتیوم در خون و افزایش خطر مسمومیت با لیتیوم - متوترکسات
افزایش خطر سمیت کلیوی و کاهش دفع متوترکسات از بدن - داروهای کاهش قند خون (در بیماران دیابتی)
انسولین و داروهای خوراکی دیابت ممکن است باعث تغییر در کنترل قند خون شود.
سوالات متداول
آمپول کترولاک باعث آزاد نشدن تخمک میشود؟
کتورولاک بهعنوان یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) ممکن است بر تخمکگذاری تأثیر بگذارد. تحقیقات نشان دادهاند که برخی از NSAIDها، از جمله کتورولاک، میتوانند با مهار پروستاگلاندینها (مواد شیمیایی ضروری برای آزاد شدن تخمک از تخمدان)، باعث تأخیر یا مهار تخمکگذاری شوند. هرچند این تاخیر موقتی است و بعد از قطع مصرف دارو به حالت قبلی برمی گردد.
آیا آمپول کتورولاک مرفین دارد؟
خیر، کتورولاک از دسته داروهای غیر مخدر است و مرفین ندارد. در اصل جایگزینی برای مسکن های مخدری است.
آیا آمپول کتورولاک خواب آور است؟
آمپول کتورولاک مستقیما خواب آور نیست اما در برخی افراد به دلیل تاثیرگذاری روی سیستم مرکزی عصبی ممکن است باعث سرگیجه و خواب آلودگی شود که می تواند یکی از عوارض مصرف آن باشد.
آمپول کتورولاک کورتون است؟
نه، آمپول کتورولاک کورتون نیست. کروتون یک داروی استروئیدی است و به هیچ وجه مشابه کتورولاک نیست.
منبع: medlineplus
کامنتی ثبت نشده است