علم تصویر‌برداری یا همان رادیولوژی شاخه‌ای از علم پزشکی است که توسط انرژی تابشی در تشخیص و درمان بیماری‌ها کاربرد دارد. رادیولوژی، ابزاری است که پزشکان می‌توانند به وسیله‌ی آن ، وقایعی را که در بدن اتفاق می‌‌افتد ببینند و درک کنند.

در کل رادیولوژی تخصصی در علم پزشکی است که از طریق عوامل مختلف میدان مغناطیسی، فیزیکی و … به تولید تصاویر داخلی از بدن می‌پردازد. از این تصاویر برای تشخیص و یا در حد کمتر برای پیش آگاهی و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود.

هدف انجام دادن رادیولوژی چیست؟

به دلیل اینکه رادیولوژی پزشکان را قادر می‌سازد تا بیماری‌ها را دقیق تر و سریع‌تر تشخیص دهند، هدف از انجام دادن رادیولوژی تشخیص مشکلات داخلی، جلوگیری از ایجاد صدمه و درد است، قبل از اینکه بیماری خیلی جدی شود.

همچنین اگر نیاز به دریافت خدمات رادیولوژی دارید دیگر لازم به مراجعه به بیمارستان نیست و شما می‌توانید از طریق شماره تماس‌های شرکت نبض اول با کارشناسان ارتباط برقرار نمایید و خدمات رادیولوژی در منزل را در هرجای تهران که باشید دریافت نمایید.

رادیولوژی پزشکی به دو رشته ی تخصصی بزرگ تقسیم می‌شود

1. پزشکی هسته‌ای که اساس کار آن روی مواد رادیو اکتیو است.
2. رادیولوژی که مبنای آن اشعه‌ی ایکس است.

رادیولوژی به چند دلیل اصلی ممکن است تجویز شود

1. به منظور مشاهده‌ روند پیشرفت بیماری‌های خاص
2. در صورتی که در نواحی خاصی از بدن خود احساس درد یا ناخوشی داشته باشید.
3. تغییرات در شکل ستون فقرات
4. لغزش ستون فقرات یا مهره کمر مانند: آرتروز و اسپیدیلولیستزیس
5. به منظور مشاهده تاثیر درمان‌ها بر روی بیماری‌‌ها و روند بهبود آن‌ها
6. عکس از ریه
7. عکس‌های رنگی با کنتراست از کلیه، مری، معده و …
8. بررسی‌های سریع و ساده از شکم، کلیه‌ها، لوزه سوم، سنگ‌های کلیه، روده، معده، مری و …

برای استفاده از خدمات شبانه روزی تزریقات در منزل نبض اول به لینک قبل مراجعه کنید.

بیماری ها و شرایط خاصی که امکان دارد برای آن ‌ها عکس برداری به روش رادیولوژی تجویز شود

• سرطان سینه
• سرطان مغز استخوان
• شریان‌‌های خونی مسدود
• شکستن استخوان
• پوسیدگی دندان
• عفونت
• مشکلات گوارشی
• مشکلاتی که به ریه آسیب می‌زند
• بزرگی قلب

عوارض جانبی رادیولوژی چیست؟

عکسبرداری در رادیولوژی بوسیله ی مقدار کمی اشعه ایکس انجام می‌شود. برای افراد بالغ مقدار این اشعه خطری ندارد اما در کودکان در حال رشد ممکن است خطر آفرین باشد. در صورتی که باردار هستید و یا حتی احتمال بارداری می‌دهید بهتر است که از پزشک خود بخواهید به جای رادیولوژی از روش‌های دیگر تشخیص مانند ام آر آی استفاده کند.

در صورتی که به منظور افزایش کیفیت تصویر مجبور به بلعیدن مایع منعکس کننده شوید، ممکن است این مایع عوارض جانبی خود را داشته باشد. این عوارض شامل: سرگیجه، استفراغ، حالت تهوع، خارش، مزه‌ی بد در دهان و کهیر می‌باشند.

لازم به ذکر است که گاهی اوقات این منعکس کننده‌ها ممکن است عوارض بسیار شدیدی نیز داشته باشند. مانند: فشار خون بسیار پایین، سکته‌ی قلبی و شوک آنافیلاکتیک

انواع رادیولوژی

این شاخه از علم پزشکی به چهار بخش گسترده تقسیم می شود. انواع رادیولوژی عبارتند از:

1- رادیولوژی تشخیصی: شامل شاخه‌های مختلفی مانند ام آر آی، سی تی اسکن، ماموگرافی، فلوروسکوپی، سونوگرافی و همچنین پزشکی هسته‌ای می‌باشد.

2- رادیولوژی مداخله‌ای: در این روش از تکنیک‌های مختلف تصویر برداری مانند سونوگرافی، رزونانس مغناطیسی، اشعه‌ی ایکس و سی تی اسکن با هدایت ابزارهای کوچک مثل سوند از طریق رگ‌های خونی، طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها را درمان می‌کنند.

از دیگر موارد استفاده از رادیولوژی مداخله ای می توان به موارد زیر اشاره کرد

• قراردادن کاتر وریدی
• بیوپسی یا نمونه‌برداری از پستان که تحت گاید استریوتاکسی و یا سونوگرافی انجام می‌شود.
• آمبولیزاسیون کردن به منظور درمان سرطان‌ها
• نمونه‌برداری از اندام‌هایی مثل تیروئید و ریه
• درمان کمر درد
• مداوای سرطان‌ها
• درمان مشکلات مربوط به کلیه و کبد

3- انکولوژی رادیولوژی: این روش درمانی شامل استفاده از پرتو درمانی با انرژی بالا می‌باشد که به منظور آسیب رساندن به سلول‌های سرطانی و جلوگیری از گسترش بیشتر آن‌ها استفاده می شود. همچنین این روش می‌تواند به کاهش علائم و در برخی موارد درمان کامل بیماری‌ها کمک کند.

4- فیزیک پزشکی: فیزیک دانان پزشکی دستگاه هایی را توسعه داده‌اند که امروزه پزشکان از آن‌ها استفاده می کنند. مانند تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی یا ام آر آی

انواع ماشین‌ های استفاده شده در رادیولوژی

• دستگاه سی تی اسکن
• ماشین اشعه ایکس
• دستگاه ام آر آی

جمع بندی

در تصور عموم مردم رادیولوژی شاخه‌ای از علم پزشکی است که به استفاده از پرتو‌های سی تی اسکن و اشعه‌ی ایکس محدود می‌شود. در حالیکه کاربرد‌های این رشته بسیار وسیع تر است. امروزه روش‌های نوین درمانی و مداخله‌ای رادیولوژی به پیشرفت درمان‌های موثر و غیر‌تهاجمی در درمان انواع سرطان‌ها و ناهنجاری‌ها کمک زیادی کرده است.

همچون مابقی شاخه‌های علم پزشکی، رادیولوژی نیز پیچیدگی‌های منحصر به خود را دارد و قبل از انجام آن حتما بایستی نسبت به معایب و مزایای روش‌های مختلف آن آگاهی داشته باشید.