سرم‌ها مواد دارویی به شکل مایع هستند که از ترکیباتی چون آمینو‌اسیدی، کربوهیدراتی، الکترولیتی تشکیل می‌شوند و برای درمان بیماری‌های خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. سرم‌ها بر‌اساس ترکیب شیمیایی و غلظت اسمزی به انواع مختلفی تقسیم شده‌اند. در این مقاله از نبض اول می‌خواهیم پیرامون مدت زمان تزریق سرم و سرعت آن نکات مفیدی را ارائه دهیم.
افزایش سرعت سرم و مایع دریافتی
سرعت سرم چقدر باشد؟ تنظیم سرعت سرم متناسب با مدت زمان تزریق سرم در منزل می‌تواند از افزایش مایع دریافتی سرم جلوگیری کند. در ادامه به علائم، علل و راه‌های پیشگیری از بروز افزایش مایع دریافتی می‌پردازیم.
- علائم افزایش مایع دریافتی
- احساس ناراحتی
- برجسته شدن سیاهرگ جاگولار
- دیسترس تنفسی
- افزایش فشار خون
- صدای کراکل در سمع ریه
- افزایش intake نسبت به output
- علل احتمالی افزایش سرعت سرم
برای اینکه بدانیم چرا سرعت سرم افزایش یافته باید سه عامل مهم را بررسی کرد.
- اشتباه در محاسبه مایعات دریافتی بیمار
- خراب بودن roller clamp
- افزایش سرعت جریان
در صورتی که سرعت سرم به درستی تنظیم نشده باشد و منجر به افزایش مایع دریافتی به بیمار شود باید اقدامات لازم به شرح زیر توسط پرستار مسئول انجام گیرد.
- بالا بردن سر تخت
- تجویز اکسیژن
- کاهش سرعت جریان مایع ولی سرم را قطع نکنید
- اطلاع به پزشک
- تجویز دارو‌هایی مثل فورازماید طبق دستور پزشک
- ثبت مشاهدات و اقدامات در گزارش پرستاری
چگونگی میزان سرعت در سرم و مدت زمان تزریق سرم را اندازه گیری کنیم؟
برای تنظیم سرعت سرم باید فاکتورهای به نوع ست انفوزیون و مقدار و نوع مایع و دستور پزشک توجه کرد.
طبق فرمول ۶۰ × ساعت انفوزیون ÷ فاکتورقطره × حجم کل مایع = قطره / دقیقه
ست سرم معمولی یا ماکروست‌ها قطره ساز می‌تواند تعداد 10، 15 و 20 قطره و میکروست‌ها قطره‌ساز حدود ۶۰ قطره در دقیقه را می‌تواند عبور دهد. دقت کنید که توسط کارخانه بر روی بسته‌بندی ست سرم تعداد قطره درج میشود. در ادامه جدولی شامل دو روش محاسبه مدت زمان تزریق سرم و سرعت سرم با مثال آورده شده است.
درصورتی‌که فاکتور قطره ۱۵ در نظر گرفته شود، استفاده از روش سریع قطره ماکروست/دقیقه =
حجم سرم به دقیقه/۴ × زمان به ساعت ۱۰۰۰ × ۱۵ ÷ ۸ ×۶۰ = ۱۵۰۰۰ ÷ ۴۸۰ = ۳۱ drops/min
درصورتی‌که فاکتور قطره ۶۰ در نظر گرفته شود، استفاده از روش سریع قطره میکروست/دقیقه =
حجم به cc / زمان به ساعت ۱۰۰۰ × ۶۰ ÷ ۸ × ۶۰ = ۱۰۰۰ ÷ ۸ = ۱۲۵ drops/min
چه عواملی بر سرعت سرم مؤثر هستندسرعت سرم به عوامل مختلفی شامل موارد زیر بستگی دارد.
- محل قرار گرفتن کاتتر داخل وریدی
- پوزیشن عضو دارای کاتتر
- گرفتگی لوله ست انفوزیون
- وجود هوا در ست تزریق
- کم شدن فشار هوا در سطح مایع تزریقی
- گرفتگی و انسداد سر کاتتر
- ارتفاع ظرف مایع گرفتگی لوله ست انفوزیون
هدف اصلی ما در نبض اول کسب رضایت همراهانمان می باشد و همواره می کوشیم تا با تلاش شبانه روزی رضایت شما عزیزان را کسب نماییم.
شما هم اکنون برای دریافت خدمات تزریقات در منزل میتوانید با ما تماس بگیرید.
هنگام ایجاد وقفه در جریان مایع سرم چه اقداماتی باید انجام داد؟
- بررسی گیره سرم و اطمینان از باز بودن آن
- بررسی و اطمینان از عدم پیچ خوردگی ست و بسته بودن فیلتر هوا
- بازبینی بافت اطراف سوزن برای جلوگیری از ورم، آسیب‌دیدگی رگ و نشت مایع سرم در صورت بروز هر یک از این علائم باید سوزن را از محل در آورده و در جای دیگری تزریق را انجام داد.
- توجه از وجود ادم اطراف سوزن و اطمینان از عدم انسداد سوزن با لخته. در صورتی که ادم وجود نداشت به این معنی است سوزن توسط لخته مسدود شده که در این شرایط باید از وصل کردن سرنگ خودداری کرد و برای وارد کردن لخته به رگ هیچ فشاری ایجاد نکنید. آزاد شدن لخته با فشار باعث جایگزین شدن آن در مویرگ‌های ریه شده و منجر به ایجاد انفارکتوس ریه میشود.
نکات مهم پیش از تزریق سرم
سرم درمانی در صورتی که خودسرانه انجام گیرد و یا توسط فرد غیر متخصصی زده شود می‌تواند عوارض ناخوشایندی را به دنبال داشته باشد. پرستاری که به بیمار سرم تزریق می‌کند باید نکاتی را رعایت کند.
- شستن و ضدعفونی دست‌ها
- سرم باید در دمای مناسب و دور از نور محافظت شود.
- ضدعفونی کردن محل ورود ست سرم در سرم‌ها و درب‌های لاستیکی ویال‌های تزریقی
- عدم فروکردن سوزن و سوراخ نمودن محفظه پلاستیکی سرم به منظور افزایش سرعت
- برای جلوگیری از ورود هوای غیر‌استریل به محلول سرم باید مانع جمع شدن محفظه پلاستیکی شد. استفاده از ست‌های سرم فیلتر‌دار به منظور حل مشکل جمع شدن محفظه پلاستیکی.
- خودداری از استفاده سرم‌هایی که تغییر رنگ داده‌اند.
- درج مشخصاتی چون زمان آغاز و اتمام سرم، ترکیبات افزوده شده به سرم، تعداد قطرات در هر دقیقه، میزان سرم در ساعت و نام پرستار تنظیم‌کننده روی سرم.
جمع بندی
اگر سرعت سرم زیاد باشد چه میشود؟ باید بین سرعت سرم و مدت زمان تزریق سرم تناسب وجود داشته باشد تا دارو با اثربخشی بالا و بدون مشکل وارد بدن بیمار گردد. در صورتی که در جریان حرکت مایع در سرم اختلالی ایجاد شود باید سرم را از لحاظ پیچ خوردگی، بسته بودن فیلتر هوا و باز بودن گیره بررسی کرد. همچنین باید از وجود ادم در اطراف بافت سوزن و عدم لخته اطمینان یافت. در این مقاله به بررسی علائم و علل احتمالی افزایش مایع دریافتی در تزریق سرم نیز پرداخته شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط تزریق زیر جلدی و آموزش آن به مقاله مربوطه مراجعه کنید.
کامنتی ثبت نشده است